تعریف پارکینگ‌ در مجتمع‌های مسکونی چیست؟

پارکینگ به فضایی برای توقف ماشین‌ها در زمانی که استفاده‌ای از آنها نمی‌شود گفته می‌شود. پارکینگ‌ها ممکن است در فضاهای باز مثل جاده‌ها و خیابان‌ها یا در فضای بسته مثل داخل ساختمان‌های مسکونی و اداری و… قرار داشته باشند. همچنین پارکینگ‌ها می‌توانند انواع مختلفی مثل خصوصی و عمومی نیز داشته باشند.

براساس حقوق شهروندی، هر ساختمانی، چه مسکونی چه غیر مسکونی، لازم است که نیاز ساکنان خود به پارکینگ را برطرف کند. البته این مسئله در مورد ساختمان‌های مسکونی کمی پیچیده می‌شود. محل ساخت آپارتمان‌های مسکونی باید به گونه‌ای باشد که استفادۀ ساکنان آن از پارکینگ موجب ایجاد ترافیک و راه‌بندان در خیابان‌های اطرافش نشود.

اهمیت مسئلۀ انواع پارکینگ در کشورهای پیشرفتۀ جهان به اندازه‌ای است که معمولاً در هر ساختمانی، علاوه بر پارکینگ مالکان، پارکینگ‌های دیگری نیز برای مهمانان در نظر گرفته می‌شود.

در آپارتمان‌های مسکونی چند دسته پارکینگ وجود دارد؟

امروزه یکی از مهم‌ترین ملاک‌های افراد در زمان خرید یا اجارۀ آپارتمان این است که ملک مورد نظر حتماً پارکینگ داشته باشد. حتی خیلی از افراد حاضرند برای خانه‌ای که پارکینگ دارد بهای بیشتری بپردازند. البته به طور کلی نیز قیمت اجاره یا خرید واحدهای دارای پارکینگ کمی بالاتر است. با همۀ اینها، در بسیاری از مجتمع‌ها به تعداد واحدها پارکینگ وجود ندارد و ساکنان را با معضلی جدی برای پیدا کردن جای مناسب برای خودرویشان مواجه می‌کند.

این معضل و تلاش‌هایی که برای رفع آن صورت گرفته است، موجب تدوین قوانینی برای پارکینگ ساختمان‌ها شده است. به تبع آن نیز انواع جدیدی از پارکینگ مثل پارکینگ‌های مشاع و پارکینگ مزاحم مطرح شدند. در ادامه به معرفی انواع پارکینگ‌ های موجود در ساختمان‌های مسکونی خواهیم پرداخت.

۱. اختصاصی

تا چند سال قبل، تعداد پارکینگ‌هایی که در ساختمان‌ها بود، معمولاً برای ساکنان آن کافی بود؛ چون تعداد ماشین‌ها به اندازۀ امروز نبود و همۀ خانواده‌ها خودروی شخصی نداشتند. اما امروز اینگونه نیست. همۀ خانواده‌ها تقریباً یک ماشین دارند. البته خیلی از آنها هم دو یا چند خودرو دارند. به همین دلیل هم داشتن پارکینگ در داخل فضای ساختمان مسکونی به نیاز و معضلی جدی تبدیل شده است.

به همین دلیل هم هست که برای پارکینگ ساختمان‌ها قوانین مختلفی تدوین شده است. یکی از مهم‌ترین مواردی که شما در زمان خرید یا اجارۀ خانه باید به آن توجه داشته باشید این است که واحد شما پارکینگ اختصاصی دارد یا نه. پارکینگ‌ها و تعدادشان جزو مواردی هستند که وجود آنها در سند خانه‌ ثبت می‌شود. بنابراین اگر داشتن پارکینگ در سند خانه‌ای ذکر نشده باشد، به این معناست که واحد مورد نظر پارکینگ ندارد. اما اگر داشتن پارکینگ در سند ثبت شده باشد، به این معناست که واحد مورد نظر پارکینگ اختصاصی دارد. و کسی حق ندارد که ماشین خود را بدون اجازۀ مالک در پارکینگ او پارک کند.

۲. مشاع

به طور کلی مشاعات به بخش‌هایی از فضای خانه‌ها گفته می‌شود که بین همۀ ساکنان یک ساختمان مشترک است. از مهم‌ترین بخش‌های مشاع ساختمان می‌توان به راهروها و راه‌پله‌ها، پارکینگ‌، پشت بام و… اشاره کرد. البته پارکینگی مشاع محسوب می‌شود که در سند هیچ کدام از واحدها ثبت و ذکر نشده باشد. برای بخش‌های مشاع مجتمع‌ها قوانینی وجود دارد که مهم‌ترینشان عبارت است از:

• هیچ یک از ساکنان حق ندارند به صورت اختصاصی و انحصاری از فضاهای مشاع استفاده کنند.
• قرار دادن هر وسیله‌ای از سوی یکی از ساکنان به صورت همیشگی در این مکان‌ها ممنوع است.
• از حیوانات خانگی نمی‌توان در قسمت‌های مشاع ساختمان‌ها نگهداری کرد.

بر این اساس پارکینگ مشاع نیز یکی از انواع پارکینگ های موجود در ساختمان‌هاست که بین همۀ ساکنان مشترک است. در واقع همۀ ساکنان به میزان مساوی حق دارند که خودرویشان را در پارکینگ مشاع پارک کنند. برای این مسئله و استفادۀ همۀ ساکنان از پارکینگ مشاع نیز باید توافقی دقیق بین همۀ ساکنان صورت گرفته باشد. در غیر این صورت احتمال ایجاد مسائل، درگیری‌ها و اختلاف بین ساکنان زیاد خواهد بود.

۳. مزاحم

کمبود فضای کافی برای پارک خودرو در بعضی ساختمان‌ها، موجب می‌شود که صاحبان بعضی از واحدها برای پیدا کردن پارکینگ با مشکلات زیادی مواجه شوند. به همین دلیل هم هست که در بعضی ساختمان‌ها ترجیح می‌دهند تا از تمام فضای موجود در پارکینگ، برای پارک شدن خودروها استفاده کنند. این گونه است که پارکینگ‌های مزاحم پدید آمدند.

در بعضی از انواع پارکینگ‌ ها فضاهایی وجود دارد که برای پارک شدن خودروها مناسب هستند. اما اگر خودرویی در این قسمت‌ها پارک شود، ورود و خروج بعضی از خودروها به پارکینگ‌هایشان با موانعی روبرو خواهد شد. به چنین پارکینگ‌هایی پارکینگ مزاحم گفته می‌شود. کسی که ماشین خود را در چنین پارکینگی پارک می‌کند، باید در هر لحظه آماددگی این را داشته باشد که خودروی خود را برای خارج یا وارد شدن ماشین‌های دیگر از یا به پارکینگ‌شان داشته بباشد.

اما چگونه می‌توان فضایی در پارکینگ را به عنوان پارکینگ مزاحم در نظر گرفت؟ چنین فضایی باید با توافق همۀ ساکنان انتخاب شده باشد. پارکینگ مزاحم به دلیل مسائلی که دارد، نسبت به پارکینگ‌های اختصاصی قیمت کمتری هم خواهد داشت.  

قانون اجارۀ محل پارک خودرو در آپارتمان‌ها چیست؟

داشتن پارکینگ و انباری جزو مهم‌ترین مواردی است که خریداران و مستأجران در زمان بازدید خانه به آن توجه می‌کنند. براساس قوانین پارکینگ، مستأجر باید در زمان انعقاد قرارداد از وجود یا عدم وجو پارکینگ و محل دقیق آن مطلع شود. همچنین ممکن است صاحبخانه در زمان قرارداد به مستأجر بگوید که واحد او پارکینگ دارد. اما بعداً مشخص شود که ملک فاقد پارکینگ بوده است. در چنین وضعیتی مستأجر می‌تواند علیه صاحبخانه اقامه دعوی کرده و پارکینگ خود را دریافت کند. اگر هم ملک به طور کلی پارکینگ نداشته باشد، صاحبخانه باید بعد از توافق، یا مقداری از پول پیش را به مستأجر برگرداند و یا اجارۀ کمتری از او بگیرد.