پلتفرم ها متهمان جدید افزایش قیمت مسکن در تهران و شهر جدید اندیشه فاز یک
کمتر کالایی پیدا میشود که قیمت آن ثبات داشته باشد، گاهی بالا گاهی پایین اما هرچه هست مسیر قیمتها سیر صعودی پیش گرفته. مسکن هم از این بازار افزایشی بیبهره نیست؛ طوریکه خرید خانه برای خانه اولیها آرزوی دست نیافتنی شده و اجاره کردن آن رنجی طاقت فرسا.
اما دلیل این وضعیت بهوجود آمده در بازار مسکن چیست؟ خروجی جلسه شورایعالی مسکن یک متهم جدید بهپای میز محاکمه کشیده است، جلسهای که در آن دولتیها از رئیسجمهور ابراهیم رئیسی تا وزیر اقتصاد و دارایی احسان خاندوزی معتقدند قیمتسازی در پلتفرمها و سکوهای درج آگهی فروش و اجاره مسکن سهم زیادی در افزایش قیمت خانه دارند. این درحالیست که علی قنبری، استاد اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس در پاسخ به این پرسش که سهم پلتفرمهای آنلاین انتشار آگهی مثل دیوار و شیپور در افزایش قیمت مسکن چقدر است؟ بیان میکند: «این توجیه است و اصلاً در افزایش قیمت مسکن تاثیری ندارد، شاید تاثیر آن میتواند بهصورت کوتاه مدت و آنی باشد اما در بلند مدت تاثیری ندارد، آنچه در بلند مدت اثرگذاری زیادی بر قیمت مسکن دارد بهم خوردن وضعیت عرضه و تقاضا است.»
او میگوید: «مسکن تبدیل به کالای سرمایهای شده و تقاضا برای خریدن خانه در جامعه افزایش پیدا کرده است، این درحالیست که میزان عرضه کمتر از تقاضا است لذا سبب افزایش قیمت خانه شده است. لذا قیمت همه کالاها بستگی به عرضه و تقاضا دارد، هر وقت تقاضا از عرضه بیشتر شود قیمت کالا افزایش پیدا میکند. این حرفهایی که درباره قیمتگذاری کاذب گفته میشود چندان جایگاهی در تعیین قیمتها ندارد.»
قنبری بیان میکند: «وقتی ما در کشور تورم داریم و ظرف چند ماه کالاهایی مانند لبنیات، گوشت، روغن، مرغ چندین برابر میشود، طبیعی است که در این بازار بهم ریخته قیمت مسکن هم افزایش پیدا کند. بنابراین این حرفهایی که درباره تاثیر بازارهای مصنوعی در قیمت مسکن گفته میشود از نظر علمی جایگاه چندانی ندارد.»
این استاد دانشگاه در پاسخ به این پرسش که در کشورهای توسعه یافته از چه روشی برای کنترل قیمت مسکن استفاده میشود میگوید: «تورم در کشورهای پیشرفته، در حال توسعه و برخی کشورهای آسیایی چندان بالا نیست، در بیشتر موارد تورم این کشورها زیر ۱۰ درصد است، وقتیکه تورم بالا باشد قیمت کالاها افزایش پیدا میکند و این افزایش قیمت در بازار مسکن هم احساس میشود، در کشورهایی که تورم پایین است چندان برای کنترل قیمت کالای خاصی تمرکز نمیکنند و وقت نمیگذارند چراکه به دلیل کنترل تورم ثبات اقتصادی را تجربه میکنند؛ لذا قیمت کالاها از جمله مسکن ثبات دارد.»
وی ادامه میدهد: «لذا کلید حل مسئله وضعیت عرضه و تقاضا است، وقتی بازار التهاب نداشته باشد و با ثبات همراه باشد قیمت کالاها از جمله چیزی مانند مسکن وضعیت با ثباتی را تجربه میکند. در کشور ما اقتصاد و بازار التهاب دارد، امید به آیند وجود ندارد و آینده برای قیمت کالاها و ثبات بازار تاریک است، تورم ناشی از تقاضای اضافه بر عرضه سبب افزایش قیمت کالا میشود؛ علاوه براین ما کشوری هستیم که تحریمهای جهانی داریم و انزوای اقتصادی را تجربه میکنیم. با وجود این تحریمها وقتی ما نتوانیم کالاهای مورد نیازمان را بهصورت منطقی و طبیعی وارد کشور کنیم، قیمت کالاها با تغییرات قابل توجهی افزایش پیدا میکنند، این وضعیت در کنار عرضه و تقاضا سبب افزایش قیمت میشود.»